viernes, 18 de marzo de 2011

OGIA

Ogia zerealen irina eta urarekin egin ohi den oinarrizko elikagaia da.
Aintzin arotik ezaguna da eta legamiaren sarrerak sekulako iraultza eragin zuen.
Ogia, latinetik “pannus”, masa zuria esan nahi du. Oinarrizko elikagaia izan da gizakiarentzat, historiaurretik abiatuta. Uste da, harri baten gainean edo sutan egiten zen ore baten antzekoa zela. Ogiaren eboluzioa, hiru bide gertagarrietatik partitu zuela uste da: lehenengoa, elementu mekanikoen aurrerakuntzak (errotak…); bigarrena, legamiaren mikroorganismoen hobekuntza; eta azkenik, labeen eboluzioa.


Seguruenik, lehenengo ogiak ezkurren irinarekin egongo ziren eginak. Badakigu, egiptoarrek duela urte asko hasi zirela ogia egiten, eta geroago, legamiatzea kasualitatez (hori uste da) aurkitu zela. Hebrearrek jaten zuten ogia, ez zuen inolako legamiarik, Biblia liburuan aipatzen den bezala, horri esker baitakigu. Erromatarren dieta, oliba eta ogiz horniturik egotea oso arrunta zen, eta eguneroko garia, errotatxoetan eskuz txikitzen zuten. Ejertzito erromatarrean borrokatu ziren gizon batzuk, ogiaren kontsumoa mantendu zuten, eta bertatik populazioaren beste sektoreetara iritsi zen, elikagai ezagun batean bilakatuz. Inperio honek egin zuen ogiaren erabilpenak, gariaren komertzio eta landaketak ekarri zituen. Erroma
erortzearekin, ia Europa osoa, garirik gabe geratu zen, esportazioak asko urritu baitziren. Ogiaren hedakuntza handiaren proba bat, “lady” hitza da, zein ingelera zaharrean “ogia oratzen duen pertsona
Ekain Zabalo


No hay comentarios:

Publicar un comentario